سهم ۵/ ۱ درصدی از کل صادرات
مقایسه جداول آماری در زمینه صادرات سنگآهن در سال گذشته میلادی (۲۰۱۷) نشان میدهد استرالیا با صدور ۴۹ میلیارد دلار و سهم ۵۲ درصدی از کل صادرات، رتبه نخست را به خود اختصاص داد.برزیل و آفریقای جنوبی به ترتیب با ۱۹ میلیارد و پنج میلیارد دلار در ردههای بعدی قرار گرفتند.کانادا و اوکراین به ترتیب چهار و سه درصد از کل صادرات این ماده معدنی را در سال ۲۰۱۷ از آن خود ساختند.ارزش صادرات سنگآهن ایران در سال یاد شده یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار بود که سهم ۵/ ۱ درصدی از کل صادرات را در این بخش به خود اختصاص داد.
چین نخستین خریدار سنگآهن ایران
برپایه آمارهای مورد بررسی، چین در سال ۱۳۹۶ بیش از یک میلیارد و ۴۳ میلیون دلار از سنگآهن صادراتی ایران را جذب کرد.این میزان در واقع افزون بر ۹۷ درصد صادرات این بخش محسوب میشود.بقیه سنگآهن صادراتی ایران نیز رهسپار عراق، هند، روسیه، افغانستان و… شد.
مشکلات و راهکارها
بررسی مشکلات این بخش نشان میدهد طرحهای توسعه سنگآهن متناسب با برنامههای فولادسازی پیشروی ندارد و اخذ عوارض صادراتی، حق انتفاع و مالیاتهای مختلف برای فعالان این بخش دغدغهآفرین است.همچنین بازار ثابت بینالمللی (با بازیگری چین) این امکان را فراهم میسازد که قیمت و میزان خرید همواره از سوی خریدار تعیین شود.کمبود واحدهای فولادسازی که توان تولید با بهرهگیری از سنگآهن عیار پایین را داشته باشند، از دیگر دغدغههای این بخش به حساب میآید.فروش الزامی سنگآهن به تولیدکنندگان داخلی با نرخهای تکلیفی از دیگر مشکلات این بخش است و پرداختهای غیرنقدی و مدت دار نیز نارضایتی دستاندرکاران در این بخش را به همراه دارد.پیشنهاد فعالان بخش سنگآهن این است که دولت عرصه را به اهل حرفه واگذار کند تا آنها براساس قیمتهای جهانی سنگآهن خود را در اختیار مصرفکننده قرار دهند.برخورداری از تسهیلات بانکی متناسب با طرحهای توسعهای، پذیرش پروانه بهرهبرداری بهعنوان وثیقه معتبر از سوی سیستم بانکی و حذف یا تعدیل عوارض صادراتی بهعنوان بخشی از درخواستهای دستاندرکاران سنگآهن کشور مطرح شده؛ امری که دولت در چهار ماه گذشته برای تسهیل آنها طرحهایی را پیشنهاد کرده است تا همسو با سیاستهای اقتصاد مقاومتی، گامهای بلندتری برداشته شود.