کمیته فنی مهندسی انجمن صادرکنندگان صنعتی،معدنی و خدمات مهندسی از ساعت 5/2 تا 5 بعدازظهر روز سه شنبه مورخ 5/10/91 بمدیریت آقای مهندس زنگنه رئیس هیات مدیره و مشارکت جناب آقای دکتر احمد قاسمی مشاور انجمن و تعدادی از مدیران شرکتهای مهندسی عضو، در دفتر این انجمن برگزار شد.
ابتدا آقای پورقربان دبیرکل انجمن ضمن تشکر از حضار اعلام کردند چون درماههای اخیر آقای مهندس زنگنه در چندین جلسه با مسئولین کشور در خصوص مسایل صادرات خدمات مهندسی گفتگو کرده‌اند خواستیم تا شما هم از این مذاکرات مطلع شده و هم پیشنهادات و نقطه نظرات خود را به انجمن اعلام فرمائید تا در جلسات آتی به نمایندگی از شما با مسئولین مطرح نمائیم.
سپس حضار خود را بشرح زیر معرفی نمودند:
1- آقای مهندس بهروز زنگنه (شرکت ارکید) 2- دکتر احمد قاسمی(مشاور انجمن)
3- مهندس میرعظیمی(شرکت کاریز) 4 – مهندس اردلان (شرکت چهل چشمه )
5- مهندس نادری(شرکت احداث صنعت) 6- مهندس اسدی(شرکت مکانیک جامدات)
7- مهندس عیدی پور(شرکت کوهدشت) 8- مهندس ذکری(شرکت مشانیر)
9-مهندس عبادزاده (شرکت کانال ایران) 10- مهندس بیات ماکو(شرکت مهاب قدس)
11-مهندس اوستا(شرکت سوت ماشین) 12- مهندس کمایی(شرکت راد دارکالا)
13- مهندس پارسی(شرکت مدیریت صادرات پویا) 14- مهندس شیوزی(شرکت آردماشین)
بعد از معرفی که با توضیح مختصری از فعالیت‌های آنها همراه بود ، مسایل و مشکلات کنونی صادرات خدمات فنی مهندسی از سوی حضار مطرح شد که بشرح زیر جمع بندی گردید:
1- ارز ناشی از صادرات خود را به داخل کشور آورده‌اند ولی امروز بانکها از پرداخت ارز به آنان خودداری می‌کنند.
2- مشکلات دریافت ضمانت نامه از بانکهای ایرانی
3- عدم قبول ضمانت نامه دریافتی از ایران توسط کارفرمایان و بانکهای خارجی
4- مشکل انتقال ارز حاصل از صادرات
5- معضل دریافت وام و تسهیلات از بانکهای داخلی
6- سوء مدیریت در اقلیم کردستان عراق
7- حمایت قوی دولت ترکیه جهت دریافت پروژه‌های مهندسی کشور عراق برای شرکتهای ترک
8- عدم حمایت موثر دولت ایران از صادرات خدمات مهندسی با قطع یا کاهش جوایز صادراتی
9- مشکلات ناشی از تحریم
10- مدیریت غلط برخی از بانکهای داخلی که پس از فروش ارز به تعهد خود عمل نکردند.
11- معضلی بنام حمل پول نقد و چمدانی و خطرات ناشی از این کار
12- رقابت منفی شرکتهای ایرانی در یک پروژه خارجی
13- ورود کشورهای دیگر از جمله چینی‌ها به بازارهایی از جمله ونزوئلا و الجزایر
14- تقلیل توان شرکتهای ایرانی برای رفع معضلاتی که پیش رو دارند .
15- بالا بودن کارمزد بانکی جهت صدور حواله‌های بانکی
16- اجبار شرکتهای مهندسی مشاور برای اخذ کارت بازرگانی جهت دریافت جایزه صادراتی
17- عدم همکاری بانکها برای تامین ارز مورد نیاز جهت ماموریتهای خارجی بصورت اسکناس
18- مشکلات شرکتهای ایرانی برای ثبت شرکت و یا شعبه در برخی از کشورها از جمله عراق
19- مشکل اعلام مناقصات کشور به زبان محلی همان کشور و تعیین زمان اندک جهت حضور در مناقصه و تکمیل مدارک به زبانهای غیر از انگلیسی.
بعداز طرح مسایل فوق توسط حاضران آقای مهندس زنگنه به ذکر نکاتی از اقدامات انجام شده و مشکلات پرداختند که در گفتگو با مقامات و مدیران ارشد وزارت صنعت، معدن وتجارت و معاون اول محترم ریاست جمهوری بیان کرده بودند که بشرح زیر جمع بندی شده است:
1- طرح مشکل جابجایی ارز و تبدیل آن خصوصاً در ایران
2- تشریح کامل مشکلات اخذ ضمانت نامه در کارگروه توسعه صادرات
3- بیان مشکلات گشایش اعتبارات اسنادی
4- محدودیت خروج ماشین آلات برای پروژه‌های مهندسی علیرغم گرانی آن در ایران
5- عدم بخشودگی های مالیاتی ناشی از درآمدهای صدور خدمات فنی مهندسی علیرغم صراحت قانونی
6- نارضایتی فعالان اقتصادی ناشی از اولویت بندی های ده گانه
7- عدم رضایت از نحوه تخصیص ارز در اتاق معاملات
8- توسعه قاچاق ناشی از عدم تخصیص ارز کافی به متقاضیان
9- کاهش ارزش پول ملی باعث کاهش توان مالی شرکتها شده است
10- زمان بندی اجباری جهت ورود ارز برای انواع صادرات کالا
11- مشکلات حمل ونقل و مشکل انتقال 60 درصد کالای ایرانی برای پروژه‌های خارجی
12- عدم هماهنگی بانکهای مرکزی کشور های هدف صادرات خدمات مهندسی با بانک مرکزی ایران
13- کاهش ریسک اعضای کمیسیون ماده 19 و امتناع از تشکیل و تصمیم گیری در حمایت از صادرات
14- احتمال تاسیس ستاد ویژه ای با عضویت آقای کاظمی قمی از سوی آقای رحیمی برای تصمیم گیریهای فوری و ضروری
15- رشد سالانه 45 درصدی صادرات خدمات فنی مهندسی بعلت پرداخت جایزه صادراتی و سایر تسهیلات بوده که با تصمیمات اخیر قطعاً کاهش خواهد یافت
16- عدم حمایت موثر دولت از صادرات خدمات فنی مهندسی توسط بخش خصوصی
17- اخذ مالیات از صادرات برای خدمات مهندسی
18- خدمات فنی مهندسی در نحوه ثبت ارقام در دفاتر قانونی با نرخ تغییر ارز مرجع یا مبادله‌ای و تفسیرهای مسئولین مالیاتی برای محاسبه وضعیت مالی پروژه‌ها نمی توانند هزینه‌های واقعی پروژه‌ها را محاسبه نمایند.
19- کاهش قدرت مدیران و تصمیم‌گیرندگان دولتی خصوصاً در وزارت خارجه برای حمایت از فعالان اقتصادی
20- معضل عدم هماهنگی فیمابین قوای سه گانه و آثار آن بر صادرات خدمات
21- محدود شدن حضور شرکتهای مهندسی ایرانی به تقریباً 4 یا 5 کشور خارجی
22- همکاری شرکتها برای تاسیس کنسرسیوم جهت توسعه صادرات خصوصاً در عراق یا الجزایر می‌تواند موثر باشد .
23- عدم اطلاع مترجم‌های رسمی از زبان فنی جهت ترجمه مدارک مناقصات خارجی
24- برنده شدن برخی از شرکتها با ارائه قیمت پایین فاجعه‌ای است که از بازنده شدن با دادن قیمت بالا بدتر است.
25- توصیه کردند که از جوانان تحصیل کرده ایرانی که در کشورهایی مثل عراق یا ارمنستان ساکن هستند استفاده شود.
26- از توجه بسیاری از مدیران به افزایش صادرات خصوصا سازمان توسعه تجارت ایران باید بهره‌برداری بیشتر بشود.
27- حمایت بی حدو حصر کشور ترکیه از حضور شرکتهای ترک در رقابت با شرکتهای ایرانی باید مورد توجه بیشتر دولتمردان قرار گیرد.
28- بهتر است برای دورزدن تحریم شرکتهایی در برخی از کشورها تاسیس شود.
29- تعیین سقف پرداخت حداکثر 2 میلیارد تومان جایزه صادرات خدمات فنی مهندسی برای سالهای 89 و 90 باعث کاهش انگیزه شده است
30- گرانی بیمه‌های اتکایی و پرداخت کارمزدهای بالا رقابت اقتصادی را در مناقصات کاهش داده است.
31- مشکلات حمل و نقل برای شرکتهای مهندسی و برای دولت در صدور محصولات
32- تمایل روز افزون دولت به دریافت ارز حاصل از صادرات کالا و خدمات
پس از اتمام بیانات آقای مهندس زنگنه ، آقای پورقربان دبیرکل انجمن صادرکنندگان به چند نکته دیگر برای همکاری بیشتر انجمن با فعالان اقتصادی و صادرکنندگان خدمات فنی مهندسی اشاره کردند که اهم آن بشرح زیر بوده است:
1- از مدیران حاضر درخواست شد تا همواره نقطه نظرات و مشکلات خود را به انجمن منعکس نمایند تا در جلساتی با مسئولین مطرح شود.
2- توصیه گردید تا از خرید و فروش کارت بازرگانی جداً خودداری نمایند.
3- درخواست انجمن از دولت جهت تثبیت نرخ ارز و عدم تغییر متوالی قوانین و بخشنامه‌ها باطلاع رسانده شد.
4- توصیه گردید تا چنانچه افغانستان نیز کشور هدف صادرات حضار می‌باشد در جلسه‌ای که با حضور رایزن بازرگانی افغانستان در انجمن تشکیل خواهد شد حضور بهمرسانند.
5- چنانچه تمایل به حضور در بازار عراق دارند می‌توانند از مشورت بامشاور انجمن در امور عراق استفاده نمایند.
6- توصیه گردید که اعضای انجمن می‌توانند هرروز مناقصات اعلام شده در کشور عراق را در سایت انجمن صادرکنندگان ملاحظه فرمایند.
و سرانجام از جناب آقای دکتر قاسمی درخواست شد تا با جمع‌بندی مسایل مطروحه نقطه نظرات خود را بیان فرمایند که خلاصه بیانات ایشان بشرح زیر آورده می‌شود:
1- ایشان گفتند که علیرغم همه گرفتاریها و مشکلات موجود، وضعیت و توانایی صادرات شرکتهای ایرانی با سالهای قبل از 84 قابل مقایسه نمی‌باشد و پیشرفت محسوسی داشته است.
2- افزایش پتانسیل و فرهنگ صادراتی در فعالان اقتصادی چشم گیر و قابل تحسین است بنابراین با حفظ این توانمندی باید حتی الامکان در توسعه صادرات کوشا باشید.
3- افزایش فرهنگ صادراتی نه تنها در کمیت صادرات بلکه در کیفیت صادرات ایران کاملاً محسوس است که این تصور در 10 تا 15 سال گذشته یک رویا بوده ولی اینک به اقتدار صادرکنندگان افزوده زیرا بالاترین مقامات دولتی ایران شنوای سخنان فعالان اقتصادی هستند.
4- طرح پیمان سپاری در روزهای اخیر و منتفی شدن آن، عکس العمل صادرکنندگان و تشکل‌ها بوده است.
5- بعلت پایین بودن دستمزد مهندسان و پرسنل ایرانی و ارزانی هزینه سوخت هنوز هم شرکتهای ایرانی در مناقصات بین المللی می‌توانند مزیت داشته باشند.
6- مشکلاتی که هم اینک برخی از کشورها دارند فرصتی است برای حضور بیشتر شرکتهای ایرانی در بازارهای بین المللی
7- هر چند که تحریم های بین‌المللی مشکلاتی برای کشور بوجود آورده ولی هدف این تحریم‌ها بخش خصوصی نیست بنابراین با اتخاذ راهکارهایی به راحتی می‌توانید تحریم‌ها را دور بزنید.
و بالاخره ایشان با مثبت خواندن چشم انداز آینده برای شرکتهای ایرانی اضافه کردند که مدیریت و اجرا برای توسعه صادرات هردو در دستان مدیران ایرانی است و این نکته ای است که دربسیاری از کشورها ازجمله در چین وجود ندارد.
این جلسه با اتخاذ تصمیماتی برای تعامل بیشتر شرکتها با یکدیگر و با انجمن در ساعت 5 بعدازظهر خاتمه یافت.